Hükümet fındık üreticisinin merakla beklediği müdahil alım fiyatlarını açıkladı. Hasat sezonu da yaklaşırken sektör temsilcileri Türkiye’nin güçlü olduğu fındık üretiminde daha iyi noktalara gelmesi adına çözüm önerilerini açıklıyor. Türkiye’nin fındık üretiminde lider olduğunu söyleyen Karadeniz Fındık İhracatçıları Birliği Başkanı Hasan Osman Sabır, buna rağmen son yıllarda dünya üretimine oranla fındık üretiminin azaldığını belirtti. Diğer üretici ülkelerin hızla üretimlerini artırdığına dikkat çeken Sabır, Türkiye’nin yanlış ürün politikaları nedeniyle diğer üretici ülkelerin üreticilerini desteklediğini ifade etti.
“Fiyat politikaları gözden geçirilmeli”
Hasan Osman Sabır, çözüm önerileri olarak üretici desteklerinin daha etkin dağıtılması, iyi tarım uygulamalarının teşvik edilmesi ve fındık bahçelerinin birleştirilmesinin gerekliliğine dikkat çekti.
Ayrıca, fiyat politikalarının gözden geçirilmesi ve ihracatın desteklenmesinin önemini vurguladı. Hasan Osman Sabır’ın fındık üretiminde sürdürülebilirlik ve çözüm önerilerine ilişkin şunları söyledi: 2023 sezonu için TMO‘nun müdahil alım fiyatını açıklandı.
Fındık yüzde 80’i ihraç edilen bir tarım ürünüdür. Türkiye hemen hemen yüzde 65-70 oranında dünya üretimini yapan lider ülkedir. Bildiğiniz gibi bu oran daha öncelerinde yüzde 75 ve üzerinde idi. Son yıllarda üretimimizin artmasına rağmen dünya toplam üretimine kıyasla payımızın düştüğünü görüyoruz.
Bu da demek oluyor ki diğer üretici ülkeler bizlerden daha hızlı bir şekilde üretimlerini artırıyorlar. Peki, üretim arayışına rağmen dünya tüketimi aynı oranda artıyor mu? Cevap maalesef “Hayır”. O zaman kendi kendimize sormamız gerekiyor, neden satış artmadığı halde üretim artışı devam ediyor.
Bunun cevabı aslında çok basit, Türkiye dışındaki ülkelerin üretimleri hızla artıyor, çünkü ürettiklerinin hepsini satıyorlar ve iyi bir kazanç sağlıyorlar, kazançları arttıkça da üretimlerini artırmak için yeni dikim sahaları açıyorlar. Biz ülke olarak aslında uyguladığımız yanlış ürün politikaları ile diğer üretici ülkelerin üreticilerini desteklemiş oluyoruz. Başka bir ülkenin elinde bu kadar üretim gücü olsaydı, diğer ülkelerin üretimlerinin bırakın artmasına, mevcutların bile sökülmesine yönelik politikalar oluştururdu.
“Çözüm olmazsa sıkıntılar yaşayabiliriz”
Karadeniz Fındık İhracatçı Birliği olarak son 20-25 senedir bu alanda analizler yapılarak resmi kurumlara çözüm önerileri sunduklarını belirten Sabır, “Bizler üretici, esnaf ve ihracatçı aynı ekosistem içindeyiz ve herhangi bir bacağının problemli olması tüm ekosistemi etkileyecektir. O nedenle sürdürülebilir bir üretim ve sürdürülebilir bir ihracat politikası, optimum fayda ile sağlanacak şekilde tüm planlamalar orta ve uzun vadede yapılarak güzide ürünümüzün önünü açmalıyız. Aksi takdirde korkarım ki yakın zamanda hem ihracatında hem de üretiminde sıkıntılar yaşar hale geleceğiz” diye konuştu.
“Üreticinin gelir probleminin çözülmesi için adımlar belli”
Üreticinin gelir probleminin çözülmesi için adımların net olduğunu söyleyen Sabır, aynı yörede bakımlı bahçeden dekar başına 200-250 kilogram mahsul alınırken, bakımsız bahçelerde bu miktarın 70-80 kilograma kadar düşebildiğinin altını çizerek şunları kaydetti:”Bu nedenle verimi artıran üretici, aslında ürününü nerden baksanız en az yüzde 50 daha az maliyetle üretmektedir. Acilen bir fındık kanunu çıkarılarak bahçelerin birleşmesine büyük miktarda teşvik verilmeli ve birleşmeyenler ise teşvik sisteminin dışına itilmedir.”
Sabır sözlerini şu şekilde noktaladı: “Özetle, üretici destekleri artırılmalıdır ancak bunun bahçe birleştiren, iyi tarım yapan, zorlu arazi şartlarında üretim yapan küçük üretici olarak değişik kriterlere göre düzenlenerek yapılması gerekmektedir. İhraç piyasası için diğer üretici ülkelerle rekabet edilebilirlik üzerine politikalar kurulmalı dolara endeksli bir fiyat ile her sene müdahil alım yapılması yerine, ihraç pazar kaybı olmayacak şekilde maksimum miktarda ürünün ihracını destekleyen fiyat mekanizmaları olmalıdır. Yüksek fiyat politikası devam ederse elimizde kalan ürün miktarının artması sebebi ile sonraki sezonlara da baskı oluşacak ve diğer orijinlerin üreticileri aslında desteklenmiş olacaktır.”
